Có một mùa hè

Chỉ còn sáng nay nữa là mùa hè đã trở về, thực sự trở về. Mặc dù đã hơn một tháng, cái nắng gắt gao làm người nào cũng toá mồ hôi và mặc dù cây phượng trước cổng trường đã ra hoa đỏ rực, nhưng hết buổi sáng nay mới đúng mùa hè. Nào gấp sách lại, gấp luôn cái đa thức với loài bò sát lại, nghe cô giáo nói: “Từ mai, các em bắt đầu nghỉ!”. Vỗ tay reo ầm lên.

Mùa hè trở về như thế. Chỉ còn vài tiếng đồng hồ nữa là chia tay nhau. Mặc dù biết rồi ra, trong những ngày hè ấy họ vẫn có thể gặp nhau trên đường phố nhưng cái cảm giác về một cuộc chia tay thực sự vẫn xâm chiếm lòng mọi người. Bụng dạ xốn xang, bọn trẻ nhìn nhau thấy khang khác, là lạ. Chúng nghiêm trang hơn, lắm lời hơn, rầu rĩ hơn, vui vẻ hơn, mơ mộng hơn, mặc đẹp hơn… Nghĩa là cái gì cũng có vẻ hơn ngày thường cả.

Lũ trẻ kéo đi tốp năm tốp bảy. Trừ một ít đứa ngồi lại trong lớp còn phần lớn túa ra sân trường, ngồi bên các hàng hiên, dưới các gốc cây xà cừ nhẵn thín, bên các bồn hoa hình ngôi sao năm cánh, trong vườn thực vật có các giống cây ôn đới, trong vườn địa lý có thùng đo mưa và cái phong vũ biểu lúc nào cũng chỉ gió đông bấc cấp 4.

Tiếng cười đùa cứ rộn cả sân trường. Bọn con trai luôn tay luôn chân trêu chọc nhau. Mấy đứa con gái bao giờ cũng dịu dàng, thích yên tĩnh. Chúng nó ngồi bên nhau, tâm sự nho nhỏ. Vài đứa ưa hoạt động, rủ nhau nhảy dây ở sân. Tiếng dây thừng xé gió von vút, đôi tay thật dẻo, quay tròn. Thỉnh thoảng có đứa bị vấp dây, dừng lại. Má ửng hồng, thở hổn hển, trao dây cho bạn khác.

Một cô bé ngồi bên bồn hoa nhìn các bạn chơi bằng con mắt lơ đãng. Đó là Lê, cô học sinh nổi tiếng, niềm tự hào của 6D. Lê có vẻ buồn rầu vì mùa hè sắp đến rồi, lại phải xa các bạn, xa những bài học mà nó luôn luôn được điểm cao. Ôi! Giá cả năm lúc nào cũng được cắp sách đến trường. Mùa hè đối với nó chẳng có gì thú vị cả. Nó không ham các trò chơi, chỉ thích học. Tất nhiên mùa hè cũng học, nhưng học một mình thì chẳng thú bằng cùng các bạn… Lê tỉ mẩn nhổ từng ngọn cỏ dưới gốc cây hoàng diệp. Dường như ngày nào hoa vườn trường cũng được chăm sóc chu đáo bởi các đội trực nhật của lớp trực tuần. Điều ấy đã được ghi vào nội quy nhà trường và bọn trẻ thực hiện một cách nghiêm chỉnh. Nhưng ngày mai, ai tưới hoa, bắt sâu cho cây? Cái Lê tự hỏi, lòng nao nao. Đôi mắt đen và trong của Lê trở nên thẫn thờ…

Một đứa bạn gái nhẹ nhàng đến bên Lê. Hai đứa ôm vai nhau, nghiêng đầu vào nhau. Rất thân thiết. Nhưng chúng khác nhau như hai đầu đũa: Lê gầy nhỏ như chim sẻ, chiếc áo cũ kỹ vá vai và mái tóc hoe hoe, cũn cỡn, thứ tóc mà bọn con gái, chả đứa nào ước. Còn Nguyệt, cô bạn ấy lại rực rỡ như một bông hồng đỏ. Quần âu màu xanh, áo trắng là thẳng nếp, chiếc khăn quàng đỏ chói trên cổ.

– Nghỉ hè rồi đằng ấy đến mình chơi luôn nhé – Lê giao hẹn.

– ừ! Đằng ấy cũng phải sang nhà tớ kia – một lát Nguyệt chợt nhớ ra – à… Không! Mùa hè này chúng mình chẳng đi chơi với nhau được đâu. Tớ phải đi Hà Nội. Bố tớ hẹn thế rồi.

Lê quay nhìn khuôn mặt đẹp một cách sang trọng của bạn. Nguyệt là con gái một vị chỉ huy cao cấp trong quân đội. Suốt trong thời gian chiến tranh, bác ta lặn lội, chiến đấu khắp nơi, bây giờ đóng ở Hà Nội, Nguyệt rất hãnh diện về người bố. Trong trường, Nguyệt được các thầy cô rất cưng. Cưng nó cũng phải thôi. Nó là một cô bé thông minh, lễ phép. Nhà nó có bàn là điện và một người mẹ rất rỗi. Sáng nào mẹ nó cũng dậy sớm là quần áo, khăn quàng cho nó. Với cái nết của mình, quần áo lại chững chạc, trông nó càng đáng yêu hơn.

Lê với Nguyệt là đôi bạn thân, mặc dù không ngồi cùng bàn và hoàn cảnh gia đình rất khác nhau.

– Đằng ấy đi thật ư? _ Lê hỏi bằng giọng luyến tiếc, đã thế cái nhìn của Lê đối với bạn lại còn luyến tiếc hơn. Nguyệt mở đôi mắt tròn xoe, không trả lời thẳng câu hỏi:

– Bố tớ nhớ tớ lắm mà!

– Mang sách đi ôn bài chứ?

– Tất nhiên rồi! Tớ sẽ đi xem Hồ Gươm này, Văn Miếu này, gò Đống Đa này…

– Rồi đằng ấy về kể cho bọn mình nghe nhé!

– ừ? Tớ sẽ kể lại! Nhưng kể lại thì chán thật, chẳng bằng thấy thật đâu!…

Một lũ con trai cầm quả bóng chuyền đi qua. Đứa nào nom cũng hăm hở, đã sẵn sàng lao vào cuộc đấu chí tử. Thằng Tuế, một thằng bé có nước da đen, khuôn mặt ngỗ ngược, và bộ quần áo nhàu nát, lôi thôi lếch thếch. Tuế đứng lại trước Nguyệt và Lê. Cả bọn cũng dừng lại, biết sắp được chứng kiến một trò thú vị! Thằng Tuế vốn là một trong những ông tướng chuyên bày những trò nghịch và được không ít đứa hưởng ứng.

– Ê… hai con nhóc!… Vừa nói giọng khàn khàn, bắt chước các vai sĩ quan địch trong kịch truyền thanh, thằng Tuế vừa đưa hai tay lên mi mắt.

Nhoáng cái, hai mi mắt nó đã lật lên, đỏ hỏn, gớm guốc. Nó ghé sát mặt vào hai đứa con gái làm chúng nó kinh hãi rú lên! Thằng Tuế bật cười sằng sặc, chớp một cái rõ mạnh, mi mắt nó lại lật xuống.

Nguyệt nghiến răng đấm mạnh vào đầu nó.

– Đồ đểu! – Thằng Tuế vừa gãi mớ tóc bù xù vừa rủa. Nhưng nó không giận. Ăn thua gì quả đấm con gái ấy. Nó định lật mi mắt doạ một cú nữa. Nhưng cái Lê đã đứng dậy, kéo tay cái Nguyệt, lách khỏi vòng vây.

Lũ con trai được mẻ cười ầm ĩ.

Chúng nó kéo nhau ra giữa sân trường. ở đây có một sân bóng chuyền, có cả lưới cẩn thận. Bình thường mỗi tuần một lần đều có thi đấu bóng chuyền giữa các lớp. Tất nhiên bọn lớp 5 thì chẳng thể dự giải vô địch toàn trường, chúng nó nhác lắm. Thành ra giải vô địch, chỉ có khối 6 và khối 7 dự. Nhưng như thế cũng đủ để đấu hàng tháng mới xong. Lớp nào được, tất nhiên là khoái ra mặt, còn bọn thua thì cay cú đến điều.

Bọn con trai 6D kéo nhau vào sân bóng. Thằng Tuế đút tay vào mồm tuýt còi ầm ĩ. Chúng hy vọng sẽ có một đội nào đó ra tranh giải với chúng. Nhưng hôm nay chẳng có đội nào chịu ra, Thằng Cổn liền bắc tay lên miệng làm loa:

– A lô! A lô! Mọi người chú ý, chú ý! Tin thể thao, thể thao! Cho đến nay đội bóng chuyền 6D đã vĩnh viễn đoạt chức vô địch toàn trường.

Nghĩ ra được cái tin ấy Cổn rất khoái chí. Nó loa lên mấy lần nữa rồi rủ các bạn:

– Bọn ta chia đôi chơi bóng đá vậy!

– Bóng này là bóng chuyền chứ có phải bóng đá đâu! Một đứa phản đối.

– Ê! – Thằng Tuế vừa khịt mũi vừa lý sự – cứ đá đi, nó sẽ thành bóng đá.

Quả bóng được tung lên, bọn trẻ ồ vào dùng chân tranh cướp. Thằng Tuế nói đúng thật, cứ đá là thành bóng đá ngay. Sân bãi hẹp, nhưng không hề chi, mỗi bên hai hòn gạch, thế là thành cầu môn. Không đá nào chịu làm thủ thành, tất cả đều lên giành bóng. Nhưng không dễ gì đá tung “lưới” đối phương được. Quả bóng lăn đến đâu, bọn trẻ bâu lại như một đàn sẻ. Mấy đứa 6C, 6A và cả lớp 7 nữa cũng xông vào trận. Giữa chừng một đứa kêu “ối”! Nó ôm chân lạc cò cò, mặt dăn dúm lại vì đau. Một đứa nào đó đã sút vào “ống đầy” của nó. May mà cú sút không mạnh lắm, có chỉ lặc mấy bước đã thấy đỡ đau, lại lao vào đám đông như một viên đạn.

Lúc này thằng Tuế được bóng. Trước mặt nó là thằng Cổn. Hai thằng rình rập lừa miếng nhau như gà trong xới chọi. Một thằng 6C lợi dụng, “thọc khe” qua háng thằng Tuế. Quả bóng lăn về phía cuối sân. Một đứa nào đó đón được, nó bặm môi sút một quả cực mạnh, bổng tít lên. Quả là nó có cú sút tuyệt vời!

Quả bóng lơ lửng mãi trên không, bọn trẻ nhìn chói cả mắt. Rồi nó rơi xuống mái bằng căn nhà hai tầng của trường. Lũ trẻ nhìn thấy nó nẩy lên một lần rồi mất hút!

Chúng nó ngơ ngác lặng đi một lúc. Mãi sau mới nhao nhao lên:

– Đứa nào đá? Đứa nào đá?

Nhưng bây giờ có trời mà tìm ra thủ phạm. Bọn trẻ lo ắng ra mặt. Quả bóng này bọn 6D mượn trong phòng thầy Cúc, thầy giáo phụ trách thể dục thể thao. “Nể” chúng nó lắm thầy mới cho mượn một lát. Thầy mà biết quả bóng đã nằm trên mái bằng thì nguy to.

Làm sao được bây giờ? Nếu rơi xuống ao, hoặc vào bụi rậm thì chúng lấy lên dễ dàng. Nhưng đây lại là mái bằng. Cả trường chưa ai từng lên trên mái ấy. ở trên ấy có gì cũng không ai biết. Mà vì là mái bằng chứ không phải sân thượng nên đường lên cũng không có nữa kia!

Bọn trẻ nghĩ cách trèo lên mái.

– Hay đi mượn thang? – Một đứa đề nghị.

– Phải đấy! – Một đứa nào đó reo lên – mượn thang đi chúng mày ơi!

– Thang nào mà dài đến thế?

Chợt Cổn reo lên:

– Tớ tìm ra cách rồi!

Nó bặm môi lại, ngẩng mặt lên nhìn như ước lượng chiều cao của ngôi nhà xem là bao nhiêu. Lũ trẻ im lặng chờ đợi, tin chắc là Cổn đã tìm ra một cách rất hay. Thường thì bao giờ gặp chuyện bí trong các trò chơi nghịch, Cổn đều có sáng kiến giải quyết phăng tất cả. Hắn ta hất hàm hỏi lũ bạn:

– Chúng mày có biết những người leo núi làm cách nào để leo lên đỉnh cao không?

– Thì họ cứ trèo lên! – Một đứa hấp tấp trả lời.

– Xuý! Đồ ngu! Gặp những vách đá thành vại thì trèo thế nào? Con người chứ có phải con thạch sùng đâu?

Thằng Cổn nhìn bọn trẻ một cách kẻ cả rồi nói tiếp:

– Người ta dùng dây, buộc móc sắt vào một đầu tung lên cho nó bám vào mỏm đá nào đó, rồi nắm dây mà trèo lên, nghe chưa?

– Nhưng đào đâu ra đây bây giờ?

– Bọn con gái có!

Thế là việc trèo lên mái bằng đã được giải quyết. Chỉ cần lấy được những sợi dây thừng của bọn con gái. Tất nhiên lấy được chẳng dễ dàng. Nhưng chúng cũng cứ hăm hở kéo nhau đi.

Chúng nó sấn đến chỗ bọn con gái.

Biết cuộc nhảy dây của mình sắp bị phá, bọn con gái nhìn bọn con trai bằng con mắt cảnh giác.

– Cho chúng tớ chơi với nào – Thằng Cổn nói, vừa nháy mắt cho thằng Tuế rồi sấn vào hai đứa con gái cầm hai đầu dây có vẻ thân thiện lắm:

– Các cậu nhảy, chúng tớ quay cho!

Và chẳng cần đứa con gái có đồng ý hay không, thằng Cổn giật luôn lấy đầu dây. Bên kia thằng Tuế không giật được vì con bé nắm rất chặt. Cầm một đầu dây, thằng Cổn kéo con bé kia sền sệt như thể kéo co vậy.

Lũ con gái kêu chí choé, lao vào giữ dây cho bạn. Có đứa lăn xả vào ôm cứng lấy thằng Cổn. Khó khăn lắm, Cổn mới vùng ra được với một nửa cái dây thừng!

Như thế cũng coi như đắc thắng rồi!

Song toà nhà cao gấp 10 lần nửa cái dây ấy, vả lại không có móc sắt thì làm gì được? Lũ trẻ lại một phen thất vọng. Nhưng Cổn là anh hùng của chúng. Cổn lại reo lên sung sướng:

– Tớ nghĩ ra rồi!

*

Chẳng cần đợi lũ bạn trả lời, nó chạy vụt đi. Một loáng lúc sau nó xuất hiện ở cửa sổ tầng hai. Nó trèo lên bám lấy bậu cửa sổ, ngửa người nhìn lên. Chóng mặt quá và chả thấy gì cả! Lúc đứng dưới đất nhìn lên thì có thể dễ dàng lắm, chỉ việc đứng ở cửa sổ, bám lấy mái, đu lên, thế là xong! Nhưng vào sự việc mới thấy là không đơn giản như thế. Có lẽ phải chồng ba đứa lên mới bám vào được mái. Mà tất nhiên, không thể chồng người lên được rồi. Chết như chơi! Nhưng vốn là thằng bé táo bạo, Cổn không chịu dứt bỏ ý nghĩ nó sẽ trèo lên mái bằng lối cửa sổ.

Trong lúc đang bí nó chợt thấy cái dây sét dòng từ trên mái xuống, đóng dọc tường toà nhà. Nó chạy lại cửa sổ cuối cùng. Bây giờ thì cái dây sét gần lắm rồi. Nó thấy rất có triển vọng vì cái dây sét không đến nỗi nhỏ lắm: cũng to bằng ngón tay, loại sắt sáu chính cống! Một tay bám lấy cửa sổ, một tay lần theo tường; nó muốn bám lấy cái dây ấy. Nhưng không tới được; nó nhích ra một chút nữa, vẫn không tới. Song nó thấy rõ ràng chỉ nhích thêm chút nữa là được ngay!

Dưới đất hình như bọn trẻ cũng đoán được ý đồ của Cổn. Chúng nố hồi hộp nhìn lên:

– Cẩn thận!

– Cố lên! Cố lên tí nữa!

Thằng Cổn thấy lâng lâng trong lòng. Cái cảm giác của một người thích được ca ngợi và đang được ca ngợi. Nó muốn nhìn xuống dưới một tí xem chúng nó ra sao? Nhưng chợt nhớ ra đã có lần nó nghe người ta nói khi đang trèo cao thì chớ nên nhìn xuống, chóng mặt, mất tinh thần ngay. Tuy nhiên nó chưa được thể nghiệm xem điều ấy có đúng không? Tại sao nhìn xuống lại chóng mặt? Nó tò mò không tự kìm chế được mình nữa. Nó cúi xuống… và bên dưới nó mở ra một cảnh lạ lùng: Tất cả mọi người ở sân trường đều trở thành lùn tẹt. Trên cửa sổ tầng hai cũng không phải là thấp lắm đâu, nó cảm thấy chónh mặt thật, máu dồn lên đầu nằng nặng. Nó vội nhắm mắt lại ngay, không nhìn xuống dưới nữa.

Và thêm một lần, nó lại lần tay theo bờ tường, mấy ngón tay cứ nhích dần từng phân, càng ngày càng thấy khó khăn hơn.

– Cố lên!

– Cố lên “Cổn giồ” ơi!

Lũ trẻ vẫn động viên rất nhiệt tình. Có đứa réo cả tên tục của Cổn! Những lời động viên quả là có tác dụng mạnh mẽ! Thằng Cổn thấy phấn chấn, can đảm hẳn lên. Nó dướn thêm một tí nữa, bám được dây sét. “Bây giờ có sét đánh là mình cháy thui!”. Nhưng ý nghĩ ghê gớm ấy chỉ thoáng qua. Trời đang trong xanh, lồng lộng. Chẳng bao giờ sét lại đánh trong những trường hợp như thế… Cái dây sét trong tay nó khẽ rung lên, ở chỗ đinh cắm vào tường, một tí vụn vôi rơi lả tả… Khi nó buông cánh tay ở cửa sổ ra, dồn cả sức nặng vào dây sét. Nó có cảm giác cái dây sét sẽ bong ra khỏi tường, nhưng không… Bây giờ thì việc trèo lên mái dễ dàng hơn rồi. Nó co tay, nhích dần từng đoạn ngắn. Rồi nó bám được mép mái nhà. Chắc chắn không sợ gì nữa hết. Nó áp mặt vào gờ mái, nghỉ một lát. Hơi nóng từ xi măng hầm hập, nhưng nó vẫn cảm thấy hết sức khoan khoái. Vả, nó thấy gió lộng lắm… Nghỉ ngơi xong, nó vắt một chânlên và… phốc, nó đã ở trên mái.

Mái nhà rộng như sân bóng, láng xi măng nhẵn thín, bốn chung quanh có rãnh thoát nước. thế thôi, từa tựa như sân thượng vậy. Nó nhìn thấy quả bóng nằm ở một góc. Nó đứng thẳng dậy, huơ tay lên, chào bạn trẻ dưới sân trường. Bọn kia chỉ còn mỗi cách là vỗ tay đến đỏ rát và gào đến rách họng.

Ôm quả bóng, Cổn co chân sút một cú mạnh. Quả bóng bổng títlên, rơi bình xuống sân trường.

Lũ trẻ reo lên náo nức.

Hình như cũng có lúc tất cả học sinh trường Điện Biên đã thấy thằng Cổn trên mái nhà và có một đứa nào đấy đã mách các thầy.

Lúc này tất cả giáo viên đang trong văn phòng. Nghe tin báo, nghe tiếng reo hò của lũ trẻ, biết là có chuyện không bình thường xảy ra, mọi người đều hối hả ra khỏi phòng.

– Có chuyện gì đấy? – Thầy hiệu trưởng hỏi.

– Thưa thầy, có đứa trèo lên mái nhà ạ!

Thầy hiệu trưởng và các thầy cô khác đều ngẩng nhìn lên: Trên mái, một đứa trẻ đang hoa chân múa tay có vẻ khoái chí lắm.

Ông hiệu trưởng nổi giận, hỏi:

– Em nào?

Một đứa con gái nhanh nhẩu:

– Thưa thầy bạn “Cổn giồ” ạ! Bạn ấy trèo lên theo đường dây chống sét.

– Trời ơi, giết người không bằng! – ông hiệu trưởng thét lên – Xuống ngay! Xuống ngay!

Thằng Cổn biến mất.

Ông hiệu trưởng vẫn quát nhưng chẳng biết nó ở đâu.

Trên mái, thằng Cổn biết nỗi nguy đến nơi rồi. Nó vội nằm xuống, áp chặt vào lớp xi măng nóng bỏng. Cái gờ mái che khuất nó, không cho mọi người ở dưới trông thấy. Nó nằm và nghe hết những tiếng quát tháo dưới sân. Nó bắt đầu cảm thấy mình đã làm một trò dại dột, nhưng điều ấy chỉ rất mơ hồ. Tất cả ý nghĩ của nó lúc này tập trung để làm sao không thấy cô nào nhìn thấy nó.

Trong lúc đó cả trường đã xôn xao. Hàng trăm cặp mắt đổ dồn trên mái nhà.

Ông hiệu trưởng đưa mắt tìm cô chủ nhiệm 6D. Cô Phương đang lo lắng vô cùng. Cô lo vì Cổn gây ra chuyện này đúng ngày tổng kết, ngày mà lẽ ra không nên xảy ra một chuyện phiền phức nào cả. Nhưng cô lo hơn nữa. Nếu nó ngã xuống thì khốn!

– Phải tìm cách nào đưa nó xuống chắc chắn không gây ra tai hoạ chứ?

Thầy phụ trách thể dục sai mấy đứa sang công trường xây dựng nhà máy sứ. ở đấy người ta đang quét vôi. Những ông thợ quét vôi vẫn nối hai ba cái thang với nhau để lên các tầng trên.

Một lúc sau đã mượn được thang. Thầy Cúc trèo lên. Nhưng ô kìa! Chẳng thấy Cổn đâu cả. Thầy gọi vọng xuống:

– Nó biến mất rồi!

Nhưng Cổn không biết đi đâu cả. Nằm ép vào lớp xi măng nóng bỏng một lát, nó thấy cứ mãi thế này cũng không ổn. Bèn tìm cách trèo xuống.

Toà nhà không phải chỉ một mà có tới sáu dây sét ở bốn góc và khoảng giữa chiều dài. Cả sáu dây đều nối với nhau bằng một dây chạy vòng quanh trên mái. Nếu có sét đánh bất cứ chỗ nào, điện sẽ truyền xuống đất theo cả sáu dây. Cổn bí mật bò lại góc sau, nơi không ai để ý. Dẫu sao trong trường hợp này xuống cũng dễ hơn lên. Nó bám lấy cột thu lôi, thả mình xuống. Cái nóng, cơn hoảng sợ, làm mồ hôi nó toá ra đầm đìa. Nó nhích xuống từng lo một cách chậm chạp, nhưng cuối cùng cũng xuống được đến đất. Chẳng kịp suy nghĩ gì, nó lom khom chạy dọc hành lang. Biết chắc đã đến lớp mình, nó lao vào cửa sổ, lớp vắng tanh. Đầu tiên nó còn sợ sệt nấp trong góc lớp. Sau nó thấy cần phải đường hoàng, vờ như từ sáng đến giờ nó vẫn ngồi ngoan ngoãn trong này…

– A! Cổn giồ đây!

Một đứa ngó vào lớp và reo lên. Tiếng nó nhói như một mũi kim làm Cổn ta giật thót mình!

Bây giờ thì Cổn ta đang ở trong văn phòng nhà trường. Và lúc này ở đây chỉ có nó và thầy hiệu trưởng.

Bọn trẻ xúm xít quanh các cửa kính, tò mò xem câu chuyện sẽ đi đến đâu!

Cổn ngồi ở ghế, hai tay chắp vào lòng. Tay áo, vai áo, ngực và cả quần nó bệt đầy vôi trắng. Nó ngồi im như một pho tượng, mặt cúi gằm xuống, nhưng mắt chớp lia lịa. Nó biết sẽ có hình phạt và nó đã sẵn sàng chịu đựng.

Trong khi đó thầy hiệu trưởng không nói không rằng, hai tay chắp sau lưng, đi đi lại lại trong phòng… dường như đã quên có thẳng Cổn ngồi đấy.

Đây không phải là lần đầu tiên Cổn được mời vào văn phòng. Đã hai năm nay, nó được mời đến đây luôn luôn. Thường cứ sau một giờ học nào đó, vừa lúc lũ bạn túa ra sân chơi thì có một cậu (hoặc cô) trực tuần, đeo băng đỏ, đến trước mặt thằng Cổn, nghiêm trang:

– Bạn Cổn, lên ban giám hiệu!

ở văn phòng, ban giám hiệu đã chuẩn bị đón tiếp nó theo mức độ cần thiết. Những lần đầu thật là long trọng, có tới bảy tám thầy cô, tất nhiên có cả thầy hiệu trưởng. Nhưng những lần sau những cuộc đón tiếp cứ kém long trọng dần. Có bữa chỉ thấy mình cụ lao công.

– Cu cậu lại vừa giở trò gì ra thế? – Cụ lao công nói, vẫn không ngừng việc lau bàn – Thôi về đi. Nhớ là đừng lên đây nữa nhé!

Đó là lần “Lên ban giám hiệu” nhẹ nhõm nhất, nhẹ nhõm ngoài sự tưởng tượng của Cổn. Còn ngoài ra lần nào cũng bị chỉnh nên hồn, bị doạ ghi học bạ, bị bắt làm kiểm điểm…

Khi nó ra khỏi văn phòng, về đến lớp thì sân trường đã vắng lặng. Tất cả học sinh đã vào lớp cả rồi. ở lớp 6D cũng vậy. Chúng đang ngồi yên nghe cô Phương nói.

Cổn rụt rè ghé mắt qua khe cửa. Dường như cô Phương đã thấy nó. Nó nghe cô bảo:

– Lê, em ra bảo bạn Cổn vào lớp!

Cái Lê ngồi ngay đầu bàn trên cùng. Nó chỉ việc đứng dậy, ghé mắt ra cửa:

– Vài đi kìa!

Cổn không nhúc nhích. Cái Lê bèn bước hẳn ra, ánh nhìn và giọng nói nó lạnh lùng đến khó chịu:

– Không vào còn đợi gì nữa!

Buộc lòng Cổn phải đi vào. Vô tình nó chạm vai vào người cái Lê, làm con bé lặng đi. Nó nguýt thằng Cổn một cái rõ dài “chưa biết thân ư?” Cổn cứ tỉnh bơ, về chỗ ngồi của mình ở cuối lớp.

Cô Phương đưa ra một tập giấy in rô-nê-ô phát cho bọn trẻ. Đó là tờ giấy giới thiệu sinh hoạt hè. Mỗi đứa chỉ việc điền tên, số nhà, lớp học mình vào chỗ trống. Cô giáo đi từng bàn mà phát. Đến bàn thằng Cổn cô chỉ đếm có bốn tờ, mặc dù có năm khuôn mặt đang ngước lên nhìn cô.

– Em Cổn chưa có!

Thằng Cổn như bị nện thêm một đòn nữa. Xấu hổ, lo sợ… mặt nó lì ra.

Thằng Tuế tỏ ra vô cùng khoái chí:

– A! Cổn giồ không được sinh hoạt hè chúng mày ơi!

Nó reo rất to, đồng thời thụi luôn vào lưng Cổn một cái. Mặt Cổn đỏ bừng lên, mọi sự chịu đựng vỡ bung ra. Nó vồ lấy thằng Tuế, đè dúi xuống mặt bàn, giáng tới tấp những quả đấm mạnh hết sức, thằng Tuế bị bất ngờ, chỉ ngúc ngoắc đỡ đòn.

( trích đoạn )