Chu Dịch Quyển 1 (Phan Bội Châu)

Chu Dịch Quyển 1 (Sài Gòn 1969) – Phan Bội Châu, 568 Trang

Lời giới thiệu

Từ Âu học tràn khắp phương Đông, Học giả phương Đông say mê theo ngọn triều Âu hóa.

Nói đến triết-học thời kỳ những Bá Lạp Đồ (Platon), Khang Đức (Emmanuel Kant) Tô.Cách Lạp Đế (Socrate) v.v.. nay dẫn sách này, mai diễn thuyết nó, mà hau nhiều triết học sẵn có ở bên phương Đông ta, xem như một vật trong viện Tàng Cồ, mà không ai nhắc đến.

Gần đây các nhà Học giả Âu Tây, khảo sát Văn hóa phương Đông, nhiều người tỏ lòng sùng bảo, tìm các sách xưa mà dịch ra đề du nhập tư tưởng cho Học-giả vi tôn

Xem bài Kỷ yết Không miêu của Bác sĩ Ô. Lư người Pháp, thời rõ người Tây yêu chuộng triết học Đông phương là dường nào.

(Bài này nguyên Pháp-văn, bảo Nam phong số 83 có dịch đăng).

Kỳ giả có một người bạn tinh thần Hán học, trên hai mươi năm du lịch nước Nhật và nước Tàu, cùng Học-già Đông Tây giao thiệp cũng nhiều, này tuổi đã giả không muốn chen mình vào trong cuộc đời đáng này, xoay lại đóng cửa đọc sách làm bạn cùng mấy bậc Danh Triết đời xưa. Trong lúc thong thả nhân đem bản Chu Dịch dịch ra Quốc Văn, lấy tư tưởng cao thượng Dung hợp, mà giải thích theo lỗi Vũ trụ quan, nhân sanh quan phát triển được nhiều điều tinh diệu, và thích hợp với lẻ tiến hóa.

Thuở nay thành người bị đánh tủ như một thứ sách chi dùng về việc bói, việc số, đã không ích cho đời, mà lại dẫn người đời. vào cõi mê tín. Nay có bản sách này, không khác gì dọn gai gốc mà thủy tinh bang, ngư ngon mà những mặt trời, làm cho chân tướng triết học của Thánh Hiền Đông phương, bị che lấp mấy trăm hạt được bày tỏ một cách sáng suốt, giá trị của bản sách này không phải là ít.

Toàn bản Chu-Dịch Quốc viên này có một quyền nhỏ, đâu từ quả Càn, sau đến quê Vị-Tế, gồm sáu mươi bốn quẻ, Hào từ Trent, Sun, đều có giải nghĩa, mà bình luận một cách rõ ràng

Hiện xã hội ta ngày nay, đối với Hán học có chiều lãnh đạn, mà nhất là triết học tạo sâu thêm thủy như bản Chu-Dịch này, lại cũng ít, người muốn xem mà có lẽ cũng ít nhiều nữa. Vì the, nên chưa dám in vội.

Tuy vậy, ngục ở trong đá vàng ở dưới bùn, đầu là ít người thường thức đến sông cái gia thế qui hầu của nó, không vì cái có che lập ty mà tiêu mền, mã hai mươi triệu con Hồng cháu Lạc Tây hả lại không có người có cái ý tưởng đối với triết – học phương Đông ta, mà tỏ lòng muốn bảo tồn và phát triển ra hay sao ?

Kỳ giả nghĩ thế nên trước hết viết mấy lời tố cùng đồng bào và biết nhà Hán học ta có người học được thâm thúy, đủ trí thức mà phát triển được những học thuyết của Thành Triết xưa, đề cống hiến cho kẻ hậu học, sau xin đăng bài tựa của người làm Bản rách Chu Dịch Quốc Văn ủ, Độc giả nếm một miếng, cũng cửa hết mài toán linh, còn muốn hành xáy dời ngày khác.