Thư Hà Nội

Mặc kệ mọi nỗ lực lục lọi các nhà sách bán đúng giá, các hiệu sách giảm giá 30-40% lẫn các hiệu sách cũ thấp nhỏ, đầy sách và rất thạo lối “chém treo ngành”, tôi vẫn không thể nào kiếm được một cuốn Thư Hà Nội của Jean Tardieu. Tất nhiên, kiếm ebook trên mạng thì dễ hơn nhiều.

Trong suốt những ngày đôi mắt bạn còn đủ sáng để đọc những cuốn sách chữ nhỏ li ti in trên giấy xấu nhưng được viết bởi một nhà văn tuyệt vời, bạn sẽ gặp hai loại sách hay. Loại sách thứ nhất là loại mà sau khi đọc xong, bạn sẽ không còn muốn viết bất kì điều gì nữa. Nó soi rọi tất cả những gì thuộc về bạn, nó khiến bạn ngạc nhiên cảm thấy những cảm xúc và ẩn ức trong tâm trí bạn – cái góc tối mà thậm chí bạn còn không biết đến sự tồn tại của nó. Loại sách thứ hai là những cuốn sách khiến bạn không thể kiềm chế việc nghĩ về nó, viết về nó, cũng như khi bạn phải lòng một cô gái và không thể nào ngăn mình không nghĩ về cô ấy. Thậm chí bạn còn nghĩ tới cô ấy trước cả khi bạn muốn nghĩ. Và khi đặt bút xuống viết một cái gì đó vu vơ, rất có thể bạn sẽ viết nhầm sang một chữ: “Nàng!”.

Thư Hà Nội của Jean Tardieu thuộc loại sách thứ hai ấy.

Jean Tardieu là con trai của Victor Tardieu – người sáng lập Trường CĐ Mỹ thuật Đông Dương. Bản thân ông cũng là một nhà thơ và một họa sỹ. Ông đến xứ Đông Dương với tư cách một người lính của nước mẹ Đại Pháp. Thư Hà Nội là những cảm nhận về một thành phố trong sông với đất và người, qua đôi mắt anh lính ấy. Nhưng ta không thấy Jean Tardieu với tư cách một người lính, cũng không với tư cách một đại diện của Mẫu quốc ở xứ thuộc địa. Ông viết về Hà Nội không phải như một người khách đến rồi đi, thấy sự gì lạ thì ghi chép, đặng còn có cái để kể với bạn bè trong lúc trà dư tửu hậu. Ông viết như thể ông là một phần của Hà Nội ấy, ông và Hà Nội phảng phất vào nhau không cách gì tách rời được. Tôi biết những gì tôi đọc là viết về Hà Nội, kể cả khi tên cuốn sách không phải là Thư Hà Nội đi chăng nữa. Không phải một thành phố cảng miền Nam Trung Hoa qua góc nhìn một viên công sứ nước Anh, hay một võ quan nước Ý, cũng không phải những dặm xanh Lào, Căm pu chia trong tâm tưởng một anh lính quèn vớ vẩn nào đó chỉ biết rượu và gái để tiêu sầu trên cái xứ nhiệt đới nóng ẩm gió mùa này. Hà Nội, Hà Nội.

Và tôi cũng biết chắc, dù Jean Tardieu ở Huế, ở Bắc Kinh, hay Tokyo, Băng cốc, ông cũng sẽ viết về chúng như thể ông là một phần của nơi đó, ông yêu quý và tôn trọng chúng không kém gì đối với đất mẹ của mình. Jean Tardieu là như thế. Văn của ông là như thế.

Mời các bạn đón đọc Thư Hà Nội của tác giả Jean Tardieu.