Trung Quốc triết học sử đại cương

Trung Quốc triết học sử đại cương

Minh Đức dịch

Năm 1916, ông hoàn thành Luận án Tiến sĩ “The development of Logical Method in ancient China” (Sự phát triển về phương pháp là tập (logique) ở Trung Hoa Cổ) được thế giới chú ý lắm.

Năm Dân quốc thứ 6 (1917), ở trở về nước làm Giáo thụ Đại học Văn khoa Bắc Kinh, nỗ lực vận động phong trào Bạch thoại, cho xuất bản quyển Trung Quốc triết học sử đại cương, trước tác rất nhiều về Văn học Cách mệnh và thơ Bạch thoại làm cho toàn quốc chú ý, một thời tiếng tăm lừng lẫy. Sau đấy ông đi chu du Âu Mỹ, đến năm 1928 trở về nước làm Hiệu trưởng Trung Quốc công học và viết báo phê bình Chính phủ quốc gia in thành tập “Nhân quyền luận tập”. Năm 1931 lại trở về Bắc kinh Đại học với chức Viện trưởng. Năm 1938, ông đảm nhận chức vụ Đại sứ Trung Hoa tại Mỹ quốc, được giới tri thức Mỹ kính trọng và quí mến nên có nhiều cống hiến cho nền ngoại giao Hoa Mỹ. Trở về nước, ông lại giữ chức Hiệu trưởng Bắc kinh, hai lần được Quốc dân đại hội tuyển cử làm Đại biểu toàn quốc và Chủ tịch đại hội.

Vào năm 1939, tình thể chính trị Trung Quốc chuyển biến. Ông đề cao bốn chữ đi dự tiệc “khổ sanh đãi biển” (rất mực chống giữ để chờ biến đổi), khuyến khích động viên quân, dân miền Hoa Bắc. Đến khi Nhật Bản đánh vào Nam Kinh, ông rời Trung Hoa sang Mỹ giảng học. Năm 1953-1956, ông hai phen trở về giảng học cho đến 1957, ông nhận chức Viện trưởng Viện “Nghiên cứu Trung ương” ở Đài Bắc. Ngày 24-4-1962, ông tạ thế tại Đài Bắc trong “Trung ương nghiên cứu viện” tại bầu không khí mến tiếc của tất cả giới trí thức trong nước, thọ 71 tuổi. Tác phẩm chính chữ Hán của ông có:

• Trung Quốc Triết học sử Đại cương (1919Thương vụ án thư quán xuất bản).
• Thường thi tập thơ Bạch thoại (1920ÁĐông xuất bản).
• Bạch Thoại Văn học sử (1828 Tân Nguyệt xuất bản).
• Tam thập niên lại Thế giới Triết học sử (1925-Thế giới đồthư quán xuất bản, Thượng Hải).
• Hổ Thích văn tổn tập I (1920) Tập II (1924) Tập III (1930). Á đông xuất bản.
• Từ tuyển (1932 Thương Vụ xuất bản)
• Thứ thập tự thuật (Á đông xuất bản)
• Tân huy tập ký, 4 quyển (1939 Á đông)

Tác phẩm chính chữ tiếng Anh có:

• China’sown Critics (1931Peiping, China, United Press) viết cùng với Lâm Ngữ Đường
• The Chinese Renaissance (1934 Chicago: The University of Chicago Press).